24 września 2014 14:23 | Sprawy wychowawcze
W bieżącym roku szkolnym 2014/2015 we wszystkich zespołach klasowych, łącznie z oddziałami przedszkolnymi, wdrażamy umiejętność społeczną AKTYWNE SŁUCHANIE.
Trening umiejętności społecznych jest jest jednym z komponentów programu zastępowania agresji ART. Podstawą tego programu jest pogląd, że każdy agresywny czyn dziecka, nastolatka, czy to w szkole, czy w domu, czy w danej społeczności, jest wielostronnie uwarunkowany, czynnikami zarówno wewnętrznymi jak i zewnętrznymi. Między innymi deficyty umiejętności osobistych, interpersonalnych i społeczno- poznawczych warunkują skuteczne zachowania prospołeczne. Uczenie umiejętności społecznych dzieci może znacząco poprawić ich rozwój i zapobiegać wielu problemom, które mogą pojawić się później w dzieciństwie, okresie dojrzewania i przechodzeniu w dorosłość. Nauka umiejętności społecznych jest wartościową interwencją wobec dzieci, które zachowują się w sposób niepożądany lub cierpią na deficyty umiejętności, których wynikiem mogą być problemy z nauką, trudności w nawiązaniu relacji, stan przygnębienia.
Trening umiejętności społecznych jest metodą psychoedukacyjną w nurcie behawioralnym. Stanowi zestaw procedur zaprojektowanych w celu podwyższenia poziomu umiejętności społecznych (Goldstein, 1973). Procedury te składają się na 1)modelowanie, 2)odgrywanie ról, 3)udzielanie informacji zwrotnych, 4) transfer. Każda umiejętność jest rozbita strukturalnie na składające się na nią kroki. Uczniom pokazuje się przykłady ludzi (modeli), którzy umiejętnie wykonują wskazane kroki. Dalej powtarzają one zaobserwowane kroki (odgrywanie ról) i otrzymują informacje zwrotne (na przykład pochwałę, czy nagrodę) od innych dzieci i nauczyciela- tym większa pochwała,im zachowanie danego dziecka przypomina zachowanie modelowe (sprzężenie zwrotne). W końcu, przy wykorzystaniu wielu technik, zwiększa się prawdopodobieństwo wystąpienia pożądanego zachowania u danego dziecka w rzeczywistych sytuacjach (transfer).
Umiejętność aktywnego słuchania należy do podstawowych umiejętności społecznych, stanowi bazę dla funkcjonowania grupy. Jest umiejętnością warunkującą właściwe relacje z drugą osobą. Aktywne słuchanie wyraża się w skupieniu uwagi na osobie mówiącej oraz na treści rozmowy. To bardzo istotna umiejętność warunkująca efektywne uczenie się. Uczeń, który potrafi aktywnie słuchać na lekcji, ma większe szanse na zrozumienie i przyswojenie materiału, tym samym na lepsze wyniki w nauce. Umiejętność aktywnego słuchania składa się z trzech kroków: patrz, bądź spokojny, myśl. Przy wprowadzaniu tej umiejętności należy z uczniami omówić znaczenie patrzenia na osobę, która mówi. Zwrócić uwagę, że czasami można myśleć, że ktoś nie słucha, gdy w rzeczywistości tak nie jest. Trzeba pokazać, że się słucha. Przy omówieniu drugiego kroku należy przypomnieć uczniom, że spokój oznacza brak ruchu rąk i nóg oraz nie rozmawianie z innymi kolegami. W kroku trzecim zachęcamy dzieci do myślenia o tym, co mówi dana osoba, do zadawania pytań, wyrażania uczuć, przedstawiania pomysłów.
Opracowała: Żaneta Nukui
na podstawie
ART. Program zastępowania agresji. A. Goldstein, B. Glick, J.C. Bgibss Instytut Amity. W-wa 2004
w załączniku poniżej:
TRENING UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH (PROGRAM ZASTĘPOWANIA AGRESJI ART)
